Ανιχνεύοντας τα ψέματα (Friday Cluster 22/9/2023: τεύχος #42)
Υπόθεση Lance Armstrong: το γαϊτανάκι των ψεμάτων για μια δεκαετία και η λύτρωση της συνέντευξης στην Όπρα.
Ο Lance Armstrong γεννήθηκε το 1971 στο Πλάνο του Τέξας. Ξεκίνησε την αθλητική του καριέρα ως τριαθλητής πριν επικεντρωθεί εξολοκλήρου στη ποδηλασία. Στα μέσα της δεκαετίας του '90, κατάφερε να κερδίσει αρκετούς τίτλους, αλλά το 1996 διαγνώστηκε με καρκίνο στους όρχεις.
Μετά από μια επιτυχημένη θεραπεία, επέστρεψε στον αθλητισμό και κατέκτησε επτά συνεχόμενους τίτλους στο Tour de France από το 1999 έως το 2005. Ωστόσο, το 2012 ο Armstrong βρέθηκε στο επίκεντρο ενός σκανδάλου ντόπινγκ, με την U.S. Anti-Doping Agency (USADA) να τον κατηγορεί για εκτεταμένη χρήση απαγορευμένων ουσιών. Τελικά, το 2013 παραδέχτηκε τις κατηγορίες κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης με την Oprah Winfrey.
Χρονολόγιο της υπόθεσης:
1999: Ο Armstrong κερδίζει το πρώτο του Τour de France. Αυτή τη χρονιά, μια εξέταση αποκαλύπτει ίχνη κορτικοστεροειδών στο σώμα του. Ο Armstrong και η ομάδα του υποστηρίζουν αρχικά ότι οφειλόταν σε μια κρέμα για εκζέματα, αλλά αργότερα παραδέχονται ότι είχαν πλαστογραφήσει μια συνταγή για να αποφύγουν τις κυρώσεις.
2000-2003: Ο Armstrong συνεχίζει να κερδίζει τον ποδηλατικό αγώνα Tour de France, ίσως τον πιο διάσημο ποδηλατικό αγώνα στον κόσμο, για τέσσερα ακόμη συνεχόμενα χρόνια. Καθ' όλη αυτή την περίοδο, αρνείται επανειλημμένα τις κατηγορίες για ντόπινγκ.
2004: Μετά το έκτο του νικηφόρο Tour de France, αντιμετωπίζει πιο λεπτομερείς κατηγορίες. Το βιβλίο "L.A. Confidentiel" περιλαμβάνει κατηγορίες για το ντόπινγκ του Armstrong. Ο Armstrong και οι δικηγόροι του απαντούν με δικαστικές αγωγές.
2005: Ο Armstrong κερδίζει για έβδομη φορά το Tour de France. Αργότερα αυτή τη χρονιά, ανακοινώνει την απόσυρσή του από την επαγγελματική ποδηλασία.
2005-2011: Μετά την απόσυρση, ο Armstrong συνεχίζει να αντιμετωπίζει κατηγορίες. Συγκεκριμένα, το 2011, μια έρευνα σχετικά με τις κατηγορίες ντόπινγκ σταματά χωρίς να καταλήξει κάπου.
2012: Η USADA αναλαμβάνει την υπόθεση. Μετά από διεξοδική έρευνα, κατηγορεί τον Armstrong για ντόπινγκ. Ως αποτέλεσμα, του αφαιρούνται οι επτά τίτλοι του Tour de France. H USADA δε, αποκάλεσε το πρόγραμμα ντόπινγκ που ακολουθούσε ως "το πιο εξελιγμένο, επαγγελματικό και επιτυχημένο πρόγραμμα που έχει δει ποτέ ο αθλητισμός".
Ιανουάριος 2013: Μετά από χρόνια αρνήσεων, ο Armstrong επιτέλους παραδέχεται τη χρήση απαγορευμένων ουσιών κατά τη διάρκεια συνέντευξης με την Oprah Winfrey.
Στην σημερινή μας ανάλυση θα δούμε ένα απόσπασμα από την ένορκη κατάθεση του Lance Armstrong (LA) στις 30 Νοεμβρίου 2005 στον τον Jeff Tillotson (JT), δικηγόρο της εταιρείας SCA Promotions.
Αναλυτικά το απομαγνητοφωνημένο κείμενο του αποσπάσματος παρακάτω. Κάτω από κάθε φράση τα σχόλια και οι παρατηρήσεις μου σχετικά με την λεκτική και μη-λεκτική επικοινωνία του LA.
TILLOTSON: I want to make sure. It's not that you don't remember whether the Indiana hospital room incident occurred -- it affirmatively did not take place.
Ο JT με μαεστρία κατευθύνει την ένορκη κατάθεση, προσπαθώντας να στριμώξει στην γωνία τον LA, ο οποίος στην προηγούμενη απάντησή του είχε πει ότι “δεν θυμάται” να είχε γίνει το περιστατικό στο νοσοκομείο της Ιντιάνα, κατά το οποίο δύο βασικοί μάρτυρες κατηγορίας, ο Φράνκι και η Μπέτσι Αντρέου, είχαν ακούσει τον Αρμστρονγκ να παραδέχεται ότι είχε χρησιμοποιήσει πλειάδα φαρμάκων που ενισχύουν την απόδοση. Ο JT ρωτάει τον LA, θέλοντας να ξεκαθαρίσει την κατάσταση, ότι το θέμα δεν είναι απλά ότι ο LA απλά “δεν θυμάται” να έγινε το περιστατικό - το “δεν θυμάμαι” είναι κλασική κόκκινη σημαία (red flag) σε ανακριτικό περιβάλλον στις περισσότερες των περιπτώσεων - αλλά ότι αυτό ξεκάθαρα ΔΕΝ ΕΛΑΒΕ χώρα ποτέ.
Την ώρα της ερώτησης, και πάνω στο “ότι αυτό ξεκάθαρα ΔΕΝ ΕΛΑΒΕ χώρα ποτέ” προσέξτε πώς σχηματίζεται στο πρόσωπο του LA η ανησυχία (concern) με το χαρακτηριστικό ζάρωμα του μετώπου.
ARMSTRONG: No. How could it have taken place when I've never taken performance-enhancing drugs? How could that have happened?
Στο ξεκίνημα της απάντησής του και πάνω στο “Νο” βλέπουμε τεράστιο eye-blocking (το κεφάλι του LA αλλάζει κατεύθυνση ξαφνικά, σαν να θέλει ο ίδιος να αποφύγει “ένα αντικείμενο” - εδώ το “αντικείμενο” έχει την μορφή μιας πολύ “επικίνδυνης” για τον ΛΑ ερώτησης) όπως επίσης και διστακτικότητα (hesitancy).
Η δε “απάντηση” του ΛΑ με ερώτηση (question reversal) είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο αναφοράς:
“Πως θα μπορούσε να συμβεί (σ.σ. το περιστατικό στο νοσοκομείο που αναφέρουν οι μάρτυρες) όταν εγώ ποτέ δεν έχω ντοπαριστεί;”
Ο ΛΑ δεν αρνείται ουσιαστικά ότι το περιστατικό έγινε. Αυτό που κάνει είναι μια κλασική τακτική των ναρκισσιστικών προσωπικοτήτων, αυτή της “αντιστροφής της ερώτησης” (question reversal) ταυτόχρονα με επιβεβαιωτικό βλέμμα (confirmation glance) προκειμένου να διαπιστώσει αν αυτό που λέει γίνεται πιστευτό.
Με την τακτική αυτή (question reversal), τις περισσότερες φορές τα άτομα αυτά όχι μόνο αποφεύγουν να απαντήσουν σε “καυτές” ερωτήσεις αλλά μεταθέτουν το βάρος της απάντησης στον άνθρωπο που έκανε την αρχική ερώτηση! Ένα πολύ σημαντικό cluster στο σημείο αυτό.
Επίσης, στο σημείο αυτό (0.10-0.16 του βίντεο) παρατηρούμε ανακόλουθες κινήσεις των χεριών (baton gestures) στην προσπάθεια του ΛΑ να δώσει έμφαση στην απάντησή του, καθώς ενώ ξεκινάει να τονίζει τις πρώτες συλλαβές, ξαφνικά το αριστερό του χέρι αποτραβιέται, μία συμπεριφορά που είχε “προδώσει” και τον Μπιλ Κλίντον στην διάσημη πλέον δήλωση του “Ι did not have sexual relations with that woman” όπου είδαμε τον πλανητάρχη να ψεύδεται on camera.
Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα πρόσφατα question reversals ήταν και αυτό στην συνέντευξη που έδωσαν οι γονείς των τριών νεκρών κοριτσιών από την Πάτρα στον Π. Σόμπολο, με την μητέρα να απαντά με το “πως θα πείραζα εγώ τα παιδιά μου;” στην ερώτηση του δημοσιογράφου “Ρούλα, εσύ, έχεις σχέση με τον θάνατο των παιδιών σου;”
TILLOTSON: That was my point. It’s not simply something you do not recall…
ARMSTRONG: How many times do I have to say it?
Με τον ΛΑ αμέσως και πάλι να δίνει "eye-blocking” (το απότομο γύρισμα του κεφαλιού του “μακριά” από την “απειλή”), όπως επίσης και έντονη επιθετικότητα (“πόσες φορές πρέπει να το πω;”) μαζί με confirmation glance!
“Μπαμ” κάνει και το chirality (το “σπάσιμο” του προσώπου) του ΛΑ στο ξεκίνημα της απάντησης και πάνω στο eye-block, προδίδοντας περαιτέρω έντονη εσωτερική διαφωνία από πλευράς του ΛΑ.
Θυμηθείτε αυτό που έχουμε πει για την αυτόματη και έμφυτη λειτουργεία του εγκεφάλου μας να λέει την αλήθεια και την εξαιρετικά δύσκολη διεργασία που πρέπει να κάνει κάποιος για να πει ψέματα, που σπάει σε 3 φάσεις:
να σταματήσει τον εγκέφαλο από το να πει την αλήθεια
να κατασκευάσει το ψέμα
να πει το ψέμα
Συνήθως στην 3η φάση προκύπτουν και τα “ωραιότερα” chiralities που έχουμε δει σε παλαιότερες αναλύσεις.
TILLOTSON: I'm trying to make sure your testimony's clear.
ARMSTRONG: If it can't be any clear than I've never taken drugs, then incidents like that could never have happened.
O εξεταστής δηλώνει την πρόθεση του στο σημείο αυτό, αναφέροντας ότι τον ενδιαφέρει η κατάθεση του ΛΑ να είναι ξεκάθαρη, με τον ΛΑ να κάνει μια αμφιλεγόμενη δήλωση, γεμάτη ασάφεια:
“Αν δεν μπορεί να είναι πιο ξεκάθαρο το ότι δεν έχω πάρει ποτέ αναβολικά, τότε περιστατικά όπως αυτό δεν θα μπορούσαν ποτέ να έχουν συμβεί.”
Αντιλαμβάνεστε, βέβαια, ότι άσχετα με το αν εκείνος είχε πάρει ή όχι αναβολικά ποτέ, ένα τέτοιο περιστατικό θα μπορούσε να έχει συμβεί πάραυτα. Επίσης κάθε άλλο παρά ξεκάθαρο δεν ήταν στο σημείο εκείνο ότι ο ΛΑ δεν είχε πάρει ποτέ αναβολικά…
Κατά την διάρκεια της απάντησης δε, βλέπουμε μεγάλες δόσεις επιβεβαιωτικών βλεμμάτων στα όρια της εξαιρετικά άβολης οπτικής επαφής (ridiculus eye contact - συνήθως σημάδι συμπεριφοράς που μπορεί να μετατραπεί σε βίαιη)
στο 0.26-0.27 δε του βίντεο, την ώρα που ο ΛΑ δηλώνει το “incidents like that could never have happened” γνέφει “όχι” με την χαρακτηριστική κίνηση του κεφαλιού του δεξιά αριστερά.
Έντονο και το psychological distancing (ψυχολογική αποστασιοποίηση) στο “incidents like that” καθώς μιλάμε για πολύ συγκεκριμένο περιστατικό (στο νοσοκομείο της Ιντιάνα) και όχι γενικά για παρόμοια περιστατικά…
TILLOTSON: OK.
ARMSTRONG: How clear is that?
Ο ΛΑ παραμένει εξαιρετικά επιθετικός με το “how clear is that” με το απειλητικό βλέμμα να είναι κυρίαρχο.
TILLOTSON: I think it's clear. Can I ask you additional questions as a follow-up on that?
Στην ερώτηση του JT βλέπουμε ΑΜΕΣΩΣ να κάνει την εμφάνισή της η ανησυχία και πάλι…
Πώς σας φάνηκε η παραπάνω ανάλυση;
Δηλώστε το εμαιλ σας για να ενημερώνεστε για κάθε δημοσίευση
Καλή συνέχεια και καλή εβδόμαδα σε όλους σας!
Much love,
P.
Ps.1: Μάθετε περισσότερα για το body language reading και το behavior profiling. Συμπλήρωσε αυτή τη φόρμα επικοινωνίας και θα έρθω σε επαφή μαζί σου άμεσα.
Ps.2: Δείτε εδώ την προηγούμενη έκδοση του Friday Cluster από τις 15 Σεπτεμβρίου 2023.
Ps.3: Τέλος δείτε εδώ το ανθολόγιο των νημάτων στο twitter!