Την παραμονή της πρωτοχρονιάς του 1993 η Ελλάδα συγκλονίζεται με την υπόθεση του Μανώλη Δουρή από την Ερμιόνη, που φέρεται να δολοφόνησε, αφού προηγουμένως είχε βιάσει, τον 6χρονο γιo του, Νίκο.
Αμέσως τα νέα στην μικρή κοινότητα της Ερμιόνης διαδίδονται σαν άγρια φωτιά, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα, με πάρα πολλά ΜΜΕ τότε να στέλνουν απεσταλμένους για να κάνουν ρεπορτάζ.
Εγκαινιάζουμε λοιπόν τις αναλύσεις για τους “supporter” συνδρομητές του substack με μια υπόθεση που, ναι μεν είχε ξεκάθαρο ένοχο στην συνείδηση του κόσμου, αλλά φαίνεται ότι τα στοιχεία δεν ήταν ακλόνητα, καθώς όπως υποστήριζε ο τότε συνήγορος του μετέπειtα αυτόχειρα Μ. Δουρή, στο άψυχο σώμα του 6χρονου Νίκου είχαν βρεθεί τρίχες γεννητικών οργάνων που δεν άνηκαν στον πατέρα του, με τον καθηγητή εγκληματολογίας Πανούση να δηλώνει
“από την έκθεση πραγματογνωμοσύνης των εγκληματολογικών εργαστηρίων μπορεί να τεθεί εν αμφιβόλω η ταυτότητα του δολοφόνου του παιδιού. Μπορεί άλλος να είναι ο βιαστής και άλλος ο δολοφόνος”
Παράλληλα, ο πολύ έμπειρος αστυνομικός συντάκης Πάνος Σόμπολος, που ήταν παρών στην Ερμιόνη τις ημέρες που ακολούθησαν την δολοφονία είχε αινιγματικά δηλώσει
“Από όσα έζησα και είδα στην Ερμιόνη, το Κρανίδι και το Ναύπλιο κάνοντας επιτόπιο ρεπορτάζ, είχα πει τότε ότι ο δράστης ήταν σίγουρα ο Δουρής. Δεν μπορώ όμως να πω με βεβαιότητα ότι δεν υπήρχε κι άλλο πρόσωπο στην υπόθεση.”
Το κύριο υλικό προέρχεται από την τηλεοπτική συνέντευξη του Μ. Δουρή (από το 10:40 και μετά) λίγες μέρες μετά τον εντοπισμό, από το ίδιο και τον μεγάλο γιο του, του άψυχου σώματος του μικρού Νίκου.
Ορισμένα αποσπάσματα από άλλες συνεντεύξεις του Μ. Δουρή επίσης από εκείνες τις μέρες - την μία που αρνείται την ενοχή αλλά και την ομολογία του on camera στην Ελίζα Καλλίτση.
Αξίζει να αναφερθεί, ότι σύμφωνα με το ρεπορτάζ εκείνης της εποχής, ο Μ. Δουρής ήταν βετεράνος πολέμου, καθώς είχε κληθεί στην επιστράτευση που ακολούθησε της εισβολής των Τούρκων στην Κύπρο. Οι αναφορές μιλούν για βαρύτατο PTSD, γνωστό και ως “σύνδρομο της Κύπρου” αλλά και περίθαλψη σε νοσοκομείο του εξωτερικού. To αίτημα για ψυχιατρική πραγματογνωμοσύνη του συνηγόρου του Μ. Δουρή απορρίφθηκε.
Πριν περάσουμε στα κλασικά disclaimers (δηλώσεις αποποίησης ευθύνης) να θυμίσουμε στους αναγνώστες ορισμένες ερωτήσεις κλειδιά, υπο την σκοπιά των οποίων πρέπει να αναλύουμε το υλικό των κατά καιρού συνεντεύξεων.
α. Βλέπουμε ανησυχία (για περιπτώσεις εξαφανίσεων) ή/ και θλίψη-οδύνη στα πρόσωπα κλειδιά; Η ανησυχία / θλίψη/ οδύνη αυτή κατευθύνεται προς τα πρόσωπα που εξαφανίστηκαν/ έφυγαν από την ζωή ή προς την ιστορία και “την πλοκή” που επιχειρείται να εξηγηθεί;
β. Βλέπουμε άγχος ή/ και φόβο από τους συνεντευξιαζόμενους σχετικά με το πόσο αθώοι είναι εκείνοι ή για το πώς θα βρεί ένα εξαφανισμένο άτομο ή πόσο πιθανά θα υπέφερε κάποιο άτομο που δολοφονήθηκε;
γ. Είναι οι απαντήσεις στις ερωτήσεις που δέχεται συγκεκριμένες και αποσκοπούν στο να βρεθεί το εξαφανισμένο άτομο ή ο δολοφόνος;
δ. Τι είναι πιο φανερό στην στάση του σώματος, στην χροιά της φωνής και στα λεγόμενα του συνεντευξιαζόμενου; Η θλίψη ή το στρες;
Και περνάμε στα disclaimers:
Disclaimer 1: Τα παρακάτω δεν αποτελούν επιστημονική γνώμη παρα μόνο προσπάθεια ανάγνωσης της γλώσσας σώματος και της λεκτικής επικοινωνίας του εκάστοτε συνεντευξιαζόμενου. Δεν είναι σκοπός της παρακάτω ανάλυσης να υποκαταστήσει, σε καμία περίπτωση, τη δουλειά της αστυνομίας.
Disclaimer 2: Στην ανάλυση αυτή, παρατίθενται ορισμένες παρατηρήσεις (data points) και αξιολογούνται σε μία κλίμακα παραπλανητικής συμπεριφοράς (deception rating scale). Οι αντιδράσεις κάθε ανθρώπου βέβαια, ειδικά για ακραίες καταστάσεις όπως αυτή με την δολοφονία και το βιασμό του 6χρονου Νίκου Δουρή, μπορεί να είναι μοναδικές και να παρεκκλίνουν από τις αναμενόμενες.
Disclaimer 3: ΤΙΠΟΤΑ από τα παρακάτω δεν είναι απόλυτο. Πάμε…
Η ανάλυση ξεκινάει με το πρώτο χρονικά βίντεο που απεικονίζει τον Μανώλη Δουρή, υποβασταζόμενο από την σύζυγό του, να εξέρχεται πιθανότατα του χώρου της εκκλησίας όπου είχε τελεστεί η νεκρώσιμη ακολουθία για τον 6χρονο γιο του, Νίκο.
Αν και η φράση “Αγγελέ μου…αγγελάκι μου…γιατί;” του ΜΔ παραπέμπει σε θρήνο γονιού που έχασε το παιδί του, παρατηρούμε τόσο στο πρόσωπο του πατέρα όσο και της μητέρας, την πλήρη απουσία του “μυ της θλίψης” (grief muscle), του χαρακτηριστικού ζαρώματος του μετώπου όταν αισθανόμαστε θλίψη. Εξίσου απούσα είναι και η χαρακτηριστική καμπύλη των άκρων του στόματος προς τα κάτω - δείτε την γηραιά κυρία δίπλα στην μητέρα - αποτέλεσμα της βαρύτητας όταν αισθανόμαστε θλίψη.
Θα δούμε τον μυ της θλίψης να είναι επίσης χαρακτηριστικά απών και από την συνέντευξη του πατέρα, λίγο πριν την σύλληψη του, μέσα στο σπίτι παρουσία όλης της οικογένειας.
Πιο ενδιαφέρουσες γίνονται οι παρατηρήσεις από το 0:07 του βίντεο όπου ο ΜΔ εμφανίζεται να κλαίει αλλά και να εξιστορεί τι έγινε την παραμονή της πρωτοχρονιάς. Συγκεκριμένα ο ΜΔ προχωράει σε μια σειρά από “δηλώσεις βιογραφικού” (resume statements) μέσα από τις οποίες προσπαθεί να δείξει πόσο καλός ήταν σαν πατέρας αλλά και πόσο έψαχνε εκείνος για να βρει τον αγνοούμενο μέχρι εκείνη την ώρα 6χρονο γιο του.
Ημουνα στη δουλειά μου…δούλευα για να τους παω να φάνε
Εψαχνα όλη την νύχτα (ενώ ο δημοσιογράφος τον φέρνει προηγουμένως αντιμέτωπο με την πραγματικότητα ( “και τον είδες νεκρο…”), είχα γυρίσει όλη την Ερμιόνη…
Στο τέλος των δηλώσεων βλέπουμε και ένα χαρακτηριστικότατο narcissistic projection “αν ήσασταν στην θέση μου και το βλέπατε αυτό το πράγμα…θα μου λέγατε” από τον ΜΔ που σκοπό έχει έμμεσα να υποδηλώσει στον συνομιλητή ότι αφού δεν ήσουν εκεί, δεν έχεις κανένα δικαίωμα να με ρωτάς τι έγινε.
Προσθέτοντας και το φανερό πλέον psychological distancing “αυτό το πράγμα” αναφερόμενος στο άψυχο κορμί του γιού του, έχουμε ένα σημαντικότατο cluster.
To oποίο γιγαντώνεται αν παρατηρήσουμε ότι κατά τη διάρκεια των δηλώσεων o ΜΔ διατηρεί σχεδόν συνέχεια οπτικη επαφή με το δημοσιογράφο, με αλλεπάλληλα confirmation glances, προκειμένου να ελέγχει το κατά πόσο γίνεται πιστευτός.
Παρατηρούμε ότι το κλάμα του ΜΔ είναι πιθανότατα ψεύτικο, καθώς τα αναφιλητά στα πρώτα δευτερόλεπτα της συνέντευξης εξαφανίζονται κατά την διάρκεια του projection που επιχειρεί στο τέλος “αν ήσασταν στην θέση μου και το βλέπατε αυτό το πράγμα…θα μου λέγατε”.
Ενας πολύ καλός μπούσουλας για να μπορείτε να ξεχωρίζετε τα αυθεντικά συναισθήματα από τα fake, είναι ότι τα αυθεντικά “σβήνουν σταδιακά” (fading) και δεν σταματούν απότομα όπως συνήθως κάνουν τα fake.
Η τελευταία και πιο σημαντική παρατήρηση σε αυτό το μεγάλο cluster είναι ότι ο ΜΔ επιχειρεί το λεγόμενο “chronology” - την εξιστόρηση μιας ιστορίας που περιέχει ένα σοκαριστικό γεγονός από την αρχή ως το τέλος (πρωί-μεσημέρι-απόγευμα-βράδυ). Ο δημοσιογράφος ρωτάει “εχθές δεν τον είδες καθόλου” με τον ΜΔ να ξεκινάει την ιστορία από το πρωί “ήμουνα στην δουλειά μου…” (++resume statement) χωρίς να αναφέρεται αμέσως στο τραυματικό γεγονός του εντοπισμού του νεκρού αγοριού.
To επόμενο πολύ ενδιαφέρον απόσπασμα (footage) έρχεται από τη συνέντευξη που δίνει ο ΜΔ μέσα το σπίτι του, πιθανότατα το απόγευμα της 1ης ή 2ας Ιανουαρίου 1994, μία ή δύο ημέρες δηλαδή μετά την δολοφονία του γιού του. Πάμε να το δούμε…
Αυτό που αμέσως παρατηρούμε είναι το “turtling” - η πολύ μεγάλη σύμπτυξη του λαιμού προς τα κάτω. Δείτε μια ενδεικτική φωτογραφία από την δίκη σε αντίθεση με το εσταντανέ από την συνέντευξη στο σπίτι.
Πρόκειται για μία στάση σώματος που προδίδει πολύ αυξημένο στρες (φόβο) καθώς το άτομο ασυναίσθητα πάει να καλύψει τις αρτήρίες του λαιμού (σημείο του σώματος ζωτικής σημασίας).
Η αίσθηση του στρες/ φόβου/ ανασφάλειας μεγεθύνεται με το #exit_checking (γρήγορη/ στιγμιαία ματιά προς την “έξοδο” του σπιτιού λίγο πριν ξεκινήσει η συνέντευξη) μαζί με palms down (η προς τα κάτω φορά της παλάμης) το οποίο προδίδει αντίσταση στο να είναι κάποιος ανοιχτός και ειλικρινής. Σημαντικό cluster (συστάδα) με το “καλημέρα”…
Χωρίς να γνωρίζουμε την ερώτηση που έχει γίνει (πιθανότατα ήταν “Υποπτεύεστε κάποιον για το έγκλημα;” , ο ΜΔ ξεκινάει την απάντησή του με “orbital tension”, το χαρακτηριστικό squeeze (σφίξιμο) των ματιών που υποδηλώνει αίσθημα αηδίας (disgust) πάνω ακριβώς στη λέξη “υποπτεύομαι ένα και συγκεκριμένο άτομο για πρώτη δόση”
Στο τελείωμα της φράσης του ΜΔ “για πρώτη δόση” (0:17), υπονοεί ότι ίσως υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που υποπτεύεται στο σημείο αυτό.
“Γιατί πριν από δύο χρόνια είχα την ίδια ακριβώς κατάσταση” συνεχίζει ο ΜΔ με psychological distancing (“κατάσταση” αντί για απόπειρα βιασμού/ βιασμό) αλλά και ambiguity (“αλλά…με λίγο…δηλαδή…όχι πολύ οδυνηρό πράγμα” - Η διαφορά αυτή την φορά ήταν η δολοφονία…) όπως και hand barrier gesture & confirmation glance: πολύ προβληματικό cluster…
Και ενώ ήδη στα πρώτα 28 δευτερόλεπτα της συνέντευξης έχουμε δεί αρκετά data points/ clusters ο ΜΔ συνεχίζει “και μετά ψάχνοντας θα βρούμε και την άκρη”, φράση κατά την οποία παρατηρούμε chirality (εσωτερική αντίθεση) αλλά και digital flexion (η σφιχτή γροθιά του - που μαρτυρά μεγάλα επίπεδα στρες/ όχι θλίψης)
Σε ένα ακόμα ενδιαφέρον απόσπασμα ο ΜΔ συνεχίζει “τώρα…αυτός που το έκανε…δεν πιστεύω ποτέ ότι είναι εκτός Ερμιονίδας…είναι ντόπιος…από το χωριό που λέμε” το οποίο είναι ένα mini confession (περιγράφει κάποιον σαν και εκείνον) καθώς παίρνει σαν δεδομένο ότι
α. ο δράστης είναι ένας (αυτός όχι αυτοί)
β. ο δράστης είναι άνδρας (αυτός όχι αυτή)
γ. είναι από την Ερμιόνη (ο δράστης θα μπορούσε να είναι από οποιαδήποτε άλλη περιοχή)
“Εγώ αυτό πιστεύω” κλείνει ο ΜΔ με confirmation glance στον δημοσιογράφο. Κατά την διάρκεια της δήλωσης αυτής παρατηρούμε έντονο eye blocking αλλά και hand barrier gesture.
Το επόμενο απόσπασμα είναι από τα πιο συγκλονιστικά καθώς ο ΜΔ αρχικά μπερδεύει τον…αριθμό των εν ζωή παιδιών του, αλλά και η φρασεολογία “μου το φυτέψανε, μου το θάψανε…” δείχνει απουσία θλίψης και οδύνης, κάτι που υποστηρίζεται από την σταθερή και χωρίς “σπασίματα” τονικότητα της φωνής.
“είναι πολύ απάνθρωπο” συνεχίζει ο ΜΔ με πλήρη απουσία μίσους και εκδικητικότητας προς τον φονιά και βιαστή του παιδιού του, αλλά και θλίψης/ οδύνης, ενώ παράλληλα βλέπουμε lip retraction (ρούφηγμα των χειλιών προς τα μέσα που υποδηλώνει ανασφάλεια με τα λεγόμενα) αλλά και eye blocking (επιπλέον στρες/ ανασφάλεια).
Ο ΜΔ κλείνει την φράση με confirmation glance, πολύ μακριά από το συνηθισμένο μοτίβο ενός πατέρα που μόλις έχουν βιάσει και δολοφονήσει το 6χρονο παιδί του.
“πιστεύω στην δικαιοσύνη..πιστεύω στον νόμο...πιστεύω παντού" αναφέρει στη συνέχεια ο ΜΔ, φράση που ξυπνάει μνήμες από παλιές υποθέσεις όπου οι δράστες εξέφραζαν την απεριόριστη πίστη τους στην αστυνομία…και στις δυνατότητές της…δείχνοντας απολύτως ΚΑΝΕΝΑ σημάδι θυμού και μίσους προς τους υποτιθέμενους δράστες… μαζι με eye brow flash (requesting approval)…
“Τα παιδιά ξέρουν την δουλειά τους…θα τους πιάσουν”…
Μπορεί να φανεί πολύ περίεργο για έναν πατέρα που θρηνεί τον τραγικό χαμό του παιδιού του, αλλά ο ΜΔ μιλάει στα υπόλοιπα 4 λεπτά της συνέντευξης για τα δικαιώματα των πολυτέκνων…και για το πώς η τοπική κοινωνία δεν υποστήριζε την οικογένια (11.40-15.31)…
Priorities…
Στην συνέχεια βλέπουμε το βίντεο της ομολογίας του Δουρή, στη δημοσιογράφο Ελίζα Καλλίτση, σε μία συνέντευξη που, όπως δήλωσε η δημοσιογράφος, είχε γίνει έξω από το γραφείο του ανακριτή.
“Τον βρίσκουμε στο αστυνομικό τμήμα και ομολόγει μπροστά στην κάμερα. Μέσα από αυτή του την ομολογία on camera καταδικάστηκε”
Παρατηρούμε ότι ο ΜΔ αναφέρεται μόνο στην δολοφονία του μικρού Νικου (χωρίς βέβαια σε καμία στιγμή να αναφέρει το όνομά του), και σε καμία περίπτωση στον βιασμό του παιδιού. Εδώ βλέπουμε πάρα πολύ έντονα συναισθήματα θλίψης, για πρώτη φορά στο υλικό που έχει αναλυθεί, με τον τόνο της φωνής και το tempo να συνάδουν απόλυτα με το συναίσθημα που βιώνει.
Σε κανένα σημείο από τα 85 δευτερόλεπτα ο ΜΔ δεν κάνει engage με τη δημοσιογράφο, ούτε λόγος για confirmation glances, hand barrier gestures και έντονες εκφράσεις του προσώπου. Συγκλονιστικό footage ενός πατέρα που πενθεί το χαμό το παιδιού του, το οποίο ο ίδιος σκότωσε (κατά το δικαστήριο).
Σε απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, αλλά πιθανότατα μέσα στις επόμενες 1-2 ημέρες, αν όχι την ίδια, ο ΜΔ ανασκευάζει την ομολογία και δηλώνει αθώος (για τον βιασμό όπως ξεκαθαρίζει…) on camera
Αν και δεν έχουμε εικόνα για την ερώτηση που προηγήθηκε (αν έγινε κάτι τέτοιο), βλέπουμε ότι δεν υπάρχει καμία άρνηση για την δολοφονία του μικρού Νίκου (βλέπε ομολογία) αλλά υπάρχει κατηγορηματική άρνηση, μαζί με head nodding “no” (κίνηση δεξιά αριστερά του κεφαλιού όταν γνέφουμε “όχι”) σε απόλυτη αρμονία.
Το blink rate του ΜΔ είναι σχετικά χαμηλό κατά την διάρκεια της ανασκευής της ομολογίας, καθόλου confirmation glances και πολύ σταθερό cadence στην φωνή του. Βλέπουμε και την αναμενόμενη έμφαση (rise vocal pitch) στην λέξη “αθώος” επίσης.
Στην συνέχεια όμως παρατηρούμε τόσο έντονο “repetition of statements” - επανάληψη της ίδιας φράσης “έτσι πιστεύω” πολλές φορές μέσα σε 3-4 δευτερόλεπτα. Πέρα από αυτό, το “έτσι πιστεύω” είναι ένα exclusion statement, πολύ προβληματικό, καθώς το τι πιστεύει ο καθένας μπορεί να μην είναι σε συνάρτηση με την πραγματικότητα για διάφορους λόγους. Επίσης το “έτσι πιστεύω” δεν αποτελεί clear cut denial της ενοχής του. Σημαντικό cluster.
Η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη με το “εάν το έχω κάνει, το έχω μετανιώσει” με τα περιθώρια όντως να είναι ο δολοφόνος να αμβλύνονται ακόμα περισσότερο, καθώς η έλλειψη μιας ξεκάθαρης άρνησης για την δολοφονία (για την οποία έχει υπάρξει ομολογία) είναι εκκωφαντική… Καθόλη την παραπάνω φράση ο ΜΔ δείχνει παρατεταμένο eye blocking που συνήθως υποδηλώνει ότι ο εγκεφαλος προσπαθεί να μπλοκάρει πολύ τραυματικές αναμνήσεις/ εικόνες…
Κλείνοντας, έπεσε στην αντίληψη μου μία συνέντευξη, πιθανότατα, του μεγάλου γιού του ΜΔ κατά την οποία ο ίδιος εκφράζει την άποψη ότι ο πατέρας του ήταν αθώος και ότι ο πραγματικός φονιάς (για τον βιαστή δεν διευκρινίζει) είναι εκεί έξω.
Στο παρακάτω απόσπασμα όμως, όταν αναφέρεται στο απόγευμα της 31ης Δεκεμβρίου 1993, και συγκεκριμένα στο χρονικό διάστημα του εντοπισμού του νεκρού παιδιού - πέρα από το ότι βλέπουμε chronology στη αφήγησή του, δηλαδή το πιο τραυματικό γεγονός δεν έρχεται πρώτο σε σειρά αλλά η αφήγηση γίνεται από την πλευρά ενός θεατή - χρησιμοποιεί την έκφραση “τέρμα ο μικρός”…”ήταν πεθαμένος ο μικρός”
Φράση ιδιαίτερα σκληρή να χρησιμοποιήσει κάποιος για τον χαμό μέλους της οικογενείας του, ειδικά από την στιγμή που είναι γνωστό ότι ο μικρός Νίκος βιάστηκε πριν δολοφονηθεί.
Στο σημείο αυτό ολοκληρώνεται η πρώτη ανάλυση για τους supporter subs, καλή αναγνωση και θα χαρώ να απαντήσω στις ερωτήσεις/ παρατηρήσεις στα σχόλια παρακάτω…
Disclaimer 4: Τέλος, χρειάζεται να επαναληφθεί ότι ΤΙΠΟΤΑ από τα παραπάνω δεν είναι απόλυτο. Οι αντιδράσεις κάθε ανθρώπου, ειδικά όταν μιλάμε για ακραίες καταστάσεις, μπορεί να είναι μοναδικές και να παρεκκλίνουν από τις αναμενόμενες.